ΠΡΟΙΤΟΣ-ΑΚΡΙΣΙΟΣ

Από την κοιλιά της μητέρας τους ακόμη μάλωναν μεταξύ τους και μετά τον θάνατο του πατέρα τους το ίδιο μάχονταν για την διαδοχή. Από την διαμάχη αυτή νικητής βγήκε ο Ακρίσιος και έδιωξε τον Προίτο ο οποίος πήγε στην Λυκία στον βασιλιά Ιοβάτη ή Αμφιάνακτα. Πήρε γυναίκα του την κόρη του βασιλιά Άντεια ή Σθενόβεια και απέκτησε τόση δύναμη ώστε επέτυχε να αναγκάσει τον Ακρίσιο να μοιράσει το Βασίλειο. Μάλιστα αναφέρεται πως πήρε μαζί του από την Λυκία επτά γιγάντιους Κύκλωπες τους ονομαζόμενους Γαστερόχειρες, επειδή κέρδιζαν την ζωή τους σαν οικοδόμοι. Αυτοί περιτείχισαν την Τίρυνθα με τεράστια τείχη τα λεγόμενα Κυκλώπεια. Χρησιμοποιούσαν ογκολίθους τόσο μεγάλους ώστε ούτε ένα ζευγάρι μουλάρια δεν μπορούσε να μετακινήσει αυτούς έστω και ελάχιστα! Έτσι έγινε βασιλιάς της Τίρυνθας ο Προίτος.

Ο Ακρίσιος παντρεύτηκε την Ευριδίκη κόρη του Λακεδαίμονα και γέννησε μια κόρη την Δανάη. Όταν γεννήθηκε η Δανάη ο πατέρας της Ακρίσιος πήρε χρησμό ότι θα σκοτωθεί από τον γιό της δηλαδή τον εγγονό του και έτσι όταν έφτασε σε ηλικία γάμου, την κλείνει σε ένα υπόγειο χάλκινο δωμάτιο μαζί με την τροφό της. Ο Ζεύς όμως που είχε ερωτευτεί την Δανάη μεταμορφώνεται σε χρυσή βροχή και περνά μέσα στο δωμάτιο και γεννά μαζί της έναν γιό. Τον Περσέα!!! Έναν ήρωα Διογενή που θα γράψει και αυτός με χρυσά γράμματα το όνομά του από τους άθλους που θα επιτύχει!!! Αλλά για τον Περσέα θα κάνουμε εκτενή αναφορά σε επόμενο  κεφάλαιο.

Ο Προίτος με την Σθενέβοια απέκτησαν τρείς κόρες την Λυσίππη, Ιφινόη και Ιφιάννασσα. Ο Σταγειρίτης λέει πως η Ιφινόη ήταν το ίδιο πρόσωπο με την Ιφιάννασσα άρα δύο ήταν οι κόρες του Προίτου. Αυτές λοιπόν οι κόρες δεν καταδέχονταν να συμμετέχουν στις τελετές προς τιμή του Διονύσου και για τον λόγο αυτό ο Θεός τους έριξε μανία που τις ανάγκασε να περιπλανούνται στην Αργεία πολιτεία, την Αρκαδία και γενικώς σ’ ολόκληρη την Πελοπόννησο να τρέχουν στις ερημιές και να διαπράττουν ασχήμιες και αδιαντροπιές. Τότε εμφανίστηκε ο Μελάμπους στον Προίτο και του είπε πως μπορεί να γιατρέψει την μανία των κοριτσιών του αρκεί να του παραχωρούσε ως επιβράβευση την μια του κόρη και το ένα τρίτο του βασιλείου του. Ο Προίτος όμως δεν δέχτηκε γιατί θεώρησε πολύ μεγάλο το τίμημα με αποτέλεσμα οι κόρες του να τρελαθούν ακόμη περισσότερο και μάλιστα να παρασύρουν μαζί τους και άλλες γυναίκες της περιοχής. Τόση ήταν η τρέλα που πολλές από αυτές σκότωναν τα παιδιά τους εγκατέλειπαν τα σπίτια τους και έφευγαν στην εξοχή και τα βουνά. Εκ των πραγμάτων ο Προίτος δεν μπορούσε τίποτα άλλο να κάνει παρά να δεχθεί τους όρους του Μελάμποδος. Μόνο που τώρα του ζήτησε και ακόμη ένα τρίτο του βασιλείου του για λογαριασμό του αδερφού του στον οποίο θα έδινε και την άλλη του κόρη. Ο Προίτος φοβήθηκε τότε πως αν δεν δεχόταν και καθυστερούσε υπήρχε περίπτωση ο Μελάμπους να του ζητούσε ακόμη περισσότερα έτσι υποχώρησε στις απαιτήσεις του Μελάμποδος.Ποιος όμως ήταν ο Μελάμπους και πώς εμφανίστηκε στο Άργος; Αυτά στο επόμενο κεφάλαιο που ακολουθεί.

ΑΒΑΣ

Ο Άβας ήταν ο πρώτος που έτρεξε στον πατέρα του και τον πληροφόρησε για τον θάνατο του Δαναού και ήταν τόση η χαρά του Λυγκέα στο άκουσμα αυτό που δώρισε στον γιό του την ασπίδα που όπως λέγεται πρώτος αυτός κατασκεύασε αφού θεωρείτε και ο εφευρέτης της. Η «Άβαντεία ασπίς» ! ! !
 Ο Άβας την κρέμασε στο ιερό της Ήρας και καθιέρωσε αγώνες τα γνωστά Ηραία κατά τους οποίους ο νικητής την έπαιρνε και την περιέφερε στην πόλη συνοδευόμενος από πομπή.
Για την ασπίδα αυτή όμως άλλος λένε ήταν αυτός που την είχε και συγκεκριμένα κάποιος έφηβος που  έτρεψε σε φυγή ολόκληρο στράτευμα με την μαγική δύναμη της άσπίδος του, ή οποία αργότερα περιήλθε στον Δαναό, πού την ανήρτησε, αφιερώνοντας την στο Ηραίον του Αργούς.

Ό Λυγκεύς έτόλμησε να ξεκρεμάσει το αφιέρωμα και να το προσφέρει στον γιό του Άβαντα, ό όποιος μόνον με αυτή καθυπέταξε τους αντιπάλους του, διότι ή παρουσία της άσπίδος έτρεπε σε φυγή τους εχθρούς.
Με την παράδοση αυτή συνδεόταν και το πανάρχαιο έθιμο σύμφωνα με το όποιο οι νικητές των αγώνων του Αργούς ελάμβαναν εκτός από τον στέφανο και για έπαθλο μια ασπίδα.
Αυτή την παράδοση περί Άβαντείας άσπίδος χρησιμοποίησε εντέχνως ό Βιργίλιος, για να κολακεύσει τον αυτοκράτορα Αύγουστο, πού ένίκησε τόν Αντώνιο στο Ακτιο (31 π.Χ.).
Οι θεοί ετάχθησαν τάχα υπέρ του Οκταβιανού Αυγούστου και τον έκαναν ικανό να παραλαβή την θαυματουργή ασπίδα, την οποία ό Αινείας φεύγοντας από την Τροία κρέμασε στην πύλη του ναού τού Απόλλωνος στο Ακτιο.

 Ο Άβας ήταν πολεμοχαρής και είχε επιτύχει να εξουσιάζει πολλούς τόπους της Ελλάδος όπου σχεδόν παντού άφησε το όνομά του. Η Εύβοια λέγεται πως από αυτόν πήρε το όνομά της Εύβοια ή Αβαντίς. Έκτισε την Άβας της Φωκίδας, το Πελασγικό Άργος και όπως μας πληροφορεί ο Σταγειρίτης στην Ωγυγία ο Πίνδαρος από αυτόν ονομάζει το Άργος « Άβαντος Αγυϊάς».



Έσπερνε παντού τον τρόμο σε τέτοιο βαθμό ώστε οι διάφοροι λαοί που υποτάσσονταν σε αυτόν « έφριττον» λέει ο Σταγειρίτης, ακόμη και μετά τον θάνατό του ώστε όταν και μόνον έβλεπαν την ασπίδα του υποτάσσονταν. Από την γυναίκα του Ωκαλεία, κόρη του Μαντινέως, γέννησε δυο γιούς δίδυμους, τον Ακρίσιο και τον Προίτο.

ΔΑΝΑΪΔΕΣ, μέρος Β΄

Οι υπόλοιπες λοιπόν Δαναΐδες πιστές στον όρκο που έδωσαν στον πατέρα τους βασιλιά, έσφαξαν τους άνδρες τους και τους έκοψαν τα κεφάλια. Έθαψαν τα μεν σώματα, στην Λέρνη όπου εκεί γινόταν η Ανδροκτασία ( φόνος ανδρός, ανδροφονία), έτσι ονομάστηκε το κακό αυτό που έκαναν οι Δαναΐδες. Τα δε κεφάλια των φονευθέντων ανδρών τους, τα έφεραν στο Άργος προς τον πατέρα τους, ως απόδειξη της τήρησης του λόγου τους. Από τον φόνο που διέπραξαν τους καθάρισαν  ο Ερμής και η Αθηνά μετά από προσταγή του Διός, επειδή κανείς άλλος δεν ήθελε να τις καθαρίσει από ένα τέτοιο ανοσιούργημα!!! Μάλιστα μετά από αυτό το γεγονός κανείς δεν ήθελε να παντρευτεί τις κόρες του Δαναού. Κήρυξε λοιπόν αγώνες κατά τους οποίους όποιος νικούσε θα έπαιρνε γυναίκα του μια Δαναΐδα χωρίς καμία άλλη υποχρέωση. Κάποιοι άλλοι λένε πως ο Λυγκεύς της Υπερμνήστρας σκότωσε και τον Δαναό αλλά και τις κόρες του. Όμως από άλλες πηγές μαθαίνουμε πως ο Δαναός τελικά με την θέλησή του δέχεται ως γαμπρό του τον Λυγκέα.

«... αὕτη γὰρ Λυγκέα διέσωσε παρθένον αὐτὴν φυλάξαντα· διὸ καθείρξας αὐτὴν Δαναὸς ἐφρούρει. αἱ δὲ ἄλλαι τῶν Δαναοῦ θυγατέρων τὰς μὲν κεφαλὰς τῶν νυμφίων ἐν τῇ Λέρνῃ κατώρυξαν, τὰ δὲ σώματα πρὸ τῆς πόλεως ἐκήδευσαν. καὶ αὐτὰς ἐκάθηραν Ἀθηνᾶ τε καὶ Ἑρμῆς Διὸς κελεύσαντος. Δαναὸς δὲ ὕστερον Ὑπερμνήστραν Λυγκεῖ συνῴκισε, τὰς δὲ λοιπὰς θυγατέρας εἰς γυμνικὸν ἀγῶνα τοῖς νικῶσιν ἔδωκεν…» ( Απολλοδώρου Βιβλιοθήκη, Βιβλίο Β΄, κεφ. 1,  παραγρ. 5)

Οι Δαναΐδες μετά τον θάνατό τους τιμωρήθηκαν στον Τάρταρο να κουβαλούν νερό σε ένα μεγάλο πιθάρι όπου δεν είχε πάτο. Και αενάως έκαναν την ίδια μάταιη κίνηση γι΄αυτό το ρητό  «εις των Δαναΐδων πίθον υδροφορείν» σημαίνει τις μάταιες προσπάθειες.  Ο Λυγκέας που σώθηκε από το μεγάλο κακό, οδηγήθηκε μετά από τις υποδείξεις της Υπερμνήστρας,  σε έναν συγκεκριμένο τόπο και άναψε φωτιά για να της φανερώσει πως όλα καλώς έχουν και έχει σωθεί. Το ίδιο έκανε και αυτή προς αυτόν. Στο σημείο αυτό οι Αργείοι αργότερα εόρταζαν γιορτή κατά την οποία κρατούσαν πυρσούς σε ανάμνηση του γεγονότος. Και ο τόπος προς τιμή του Λυγκέα ονομάσθηκε Λυγκεία και κατόπιν Λυρκεία, από τον Λύρκο απόγονο του Λυγκέα, που κατοικούσε σε εκείνο το μέρος.

«… καὶ ἡνίκα ἐσώθη, πυρσὸν ἀνέσχεν ἐντεῦθεν. συνέκειτο δὲ ἄρα αὐτῷ πρὸς τὴν Ὑπερμήστραν ἀνασχεῖν τὸν πυρσόν, ἢν διαφυγὼν Δαναὸν ἐς ἀσφαλὲς ἀφίκηταί ποι: τὴν δὲ καὶ αὐτὴν ἀνάψαι λέγουσιν ἕτερον ἀπὸ τῆς Λαρίσης, δῆλα καὶ ταύτην ποιοῦσαν ὅτι ἐν οὐδενὶ οὐδὲ αὐτὴ καθέστηκεν ἔτι κινδύνῳ. ἐπὶ τούτῳ δὲ Ἀργεῖοι κατὰ ἔτος ἕκαστον πυρσῶν ἑορτὴν ἄγουσι. τὸ δὲ χωρίον τότε μὲν Λυγκεία ἐκαλεῖτο, οἰκήσαντος δὲ ὕστερον ἐν αὐτῷ Λύρκου--παῖς δὲ ἦν Ἄβαντος νόθος-- τὸ ὄνομα δι' αὐτὸν ἔσχηκε…» ( Παυσανία Κορινθιακά, κεφ. 25,παραγρ. 4-5)

Η Υπερμνήστρα η οποία παραπέμφθηκε να κριθεί μπροστά στους Αργείους για την παρακοή στον πατέρα της και η οποία με σύνεση απολογήθηκε, δικαιώθηκε. Ο τόπος όπου έγινε η κρίση αυτή ονομάσθηκε Κριτήριον και κτίσθηκε ένα ιερό προς τιμήν της Πειθούς Αρτέμιδος.

«…τὸ δὲ τῆς Ἀρτέμιδος ἱερὸν ἐπίκλησιν Πειθοῦς, Ὑπερμήστρα καὶ τοῦτο ἀνέθηκε νικήσασα τῇ δίκῃ τὸν πατέρα ἣν τοῦ Λυγκέως ἕνεκα ἔφυγε…»(Παυσανία Κορινθιακά, κεφ. 21,παραγρ.1)

Ο Δαναός προς εξιλέωση έδωσε με την ευχή του ως γυναίκα την Υπερμνήστρα στον Λυγκέα απ’ τους οποίους γεννήθηκε ο Άβας.

«…Λυγκεὺς δὲ μετὰ Δαναὸν Ἄργους δυναστεύων ἐξ Ὑπερμνήστρας τεκνοῖ παῖδα Ἄβαντα…» ( Απολλοδώρου Βιβλιοθήκη, Βιβλίο Β΄, κεφ. 2,  παραγρ. 1)

Και μετά τον θάνατο του Δαναού λαμβάνει την βασιλεία του Άργους ο Λυγκεύς. Ο Δαναός έζησε αρκετά χρόνια ακόμη και πέθανε σε βαθιά γεράματα. Οι Αργείοι έθαψαν αυτόν με μεγάλες τιμές και μάλιστα ονομάστηκαν Δαναοί εξ’ αυτού. Έστησαν μάλιστα ανδριάντα του στους Δελφούς γιατί τέτοια ήταν η τιμή που του απέδιδαν!!!

ΔΑΝΑΪΔΕΣ

Και ενώ όλα καλώς έβαιναν με την βασιλεία του Δαναού, στην μακρινή Αίγυπτο ο αδερφός του ένοιωσε την επιθυμία της συμφιλίωσης. Έτσι σκέφτηκε να στείλει τους πενήντα γιούς του για να παντρευτούν τις κόρες του Δαναού. Ο Αργείος βασιλιάς όμως δεν έπαυε να σκέφτεται πως ο Αίγυπτος εξακολουθεί να τον υπονομεύει και όλο αυτό είναι μια νέα παγίδα. Ήταν ο χρησμός που δεν τον άφηνε να ησυχάσει αφού ξεκάθαρα του είχαν πει μέσα από αυτόν, πως ένας από τους γιούς του Αιγύπτου θα τον σκότωνε. Υποκρινόμενος λοιπόν πως όλα είναι εντάξει και ανταποκρίνεται στην καλή διάθεση συμφιλίωσης του αδερφού του δέχεται να παντρευτούν οι κόρες του. Έτσι λοιπόν άλλες παντρεύονται κατ’ εκλογή, άλλες με κλήρο.

«…Ὑπερμνήστραν μὲν οὖν τὴν πρεσβυτέραν ἐξεῖλον Λυγκεῖ καὶ Γοργοφόνην Πρωτεῖ· οὗτοι γὰρ ἐκ βασιλίδος γυναικὸς Ἀργυφίης ἐγεγόνεισαν Αἰγύπτῳ. τῶν δὲ λοιπῶν ἔλαχον Βούσιρις μὲν καὶ Ἐγκέλαδος καὶ Λύκος καὶ Δαΐφρων τὰς Δαναῷ γεννηθείσας ἐξ Εὐρώπης Αὐτομάτην Ἀμυμώνην Ἀγαυὴν Σκαιήν. αὗται δὲ ἐκ βασιλίδος ἐγένοντο Δαναῷ, ἐκ δὲ Ἐλεφαντίδος Γοργοφόνη καὶ Ὑπερμνήστρα. Ἴστρος δὲ Ἱπποδάμειαν, Χαλκώδων Ῥοδίαν, Ἀγήνωρ Κλεοπάτραν, Χαῖτος Ἀστερίαν, Διοκορυστὴς Ἱπποδαμείαν, Ἄλκης Γλαύκην, Ἀλκμήνωρ Ἱππομέδουσαν, Ἱππόθοος Γόργην, Εὐχήνωρ Ἰφιμέδουσαν, Ἱππόλυτος Ῥόδην. οὗτοι μὲν οἱ δέκα ἐξ Ἀραβίας γυναικός, αἱ δὲ παρθένοι ἐξ Ἁμαδρυάδων νυμφῶν, αἱ μὲν Ἀτλαντείης, αἱ δὲ ἐκ Φοίβης. Ἀγαπτόλεμος δὲ ἔλαχε Πειρήνην, Κερκέτης δὲ Δώριον, Εὐρυδάμας Φάρτιν, Αἴγιος Μνήστραν, Ἄργιος Εὐίππην, Ἀρχέλαος Ἀναξιβίην, Μενέμαχος Νηλώ, οἱ <μὲν> ἑπτὰ ἐκ Φοινίσσης γυναικός, αἱ δὲ παρθένοι Αἰθιοπίδος. ἀκληρωτὶ δὲ ἔλαχον δι᾽ ὁμωνυμίαν τὰς Μέμφιδος οἱ ἐκ Τυρίας, Κλειτὸς Κλειτήν, Σθένελος Σθενέλην, Χρύσιππος Χρυσίππην. οἱ δὲ ἐκ Καλιάδνης νηίδος νύμφης παῖδες δώδεκα ἐκληρώσαντο περὶ τῶν ἐκ Πολυξοῦς νηίδος νύμφης· ἦσαν δὲ οἱ μὲν παῖδες Εὐρύλοχος Φάντης Περισθένης Ἕρμος Δρύας Ποταμὼν Κισσεὺς Λίξος Ἴμβρος Βρομίος Πολύκτωρ Χθονίος, αἱ δὲ κόραι Αὐτονόη Θεανὼ Ἠλέκτρα Κλεοπάτρα Εὐρυδίκη Γλαυκίππη Ἀνθήλεια Κλεοδώρη Εὐίππη Ἐρατὼ Στύγνη Βρύκη. οἱ δὲ <ἐκ> Γοργόνος Αἰγύπτῳ γενόμενοι ἐκληρώσαντο περὶ τῶν ἐκ Πιερίας, καὶ λαγχάνει Περίφας μὲν Ἀκταίην, Οἰνεὺς δὲ Ποδάρκην, Αἴγυπτος Διωξίππην, Μενάλκης Ἀδίτην, Λάμπος Ὠκυπέτην, Ἴδμων Πυλάργην. οὗτοι δέ εἰσι νεώτατοι· Ἴδας Ἱπποδίκην, Δαΐφρων Ἀδιάντην (αὗται δὲ ἐκ μητρὸς ἐγένοντο Ἕρσης), Πανδίων Καλλιδίκην, Ἄρβηλος Οἴμην, Ὑπέρβιος Κελαινώ, Ἱπποκορυστὴς Ὑπερίππην· οὗτοι ἐξ Ἡφαιστίνης, αἱ δὲ ἐκ Κρινοῦς…»  ( Απολλοδώρου Βιβλιοθήκη, Βιβλίο Β΄, κεφ.1, παραγ.5)

Τα ονόματα των Δαναϊδων και των γιών  του Αιγύπτου έτσι όπως αναφέρονται ως ζεύγη έχουν γραφεί  από τον Απολλόδωρο, όπως ανωτέρω παραθέτουμε. Όμως στην Ωγυγία του Σταγειρίτου διαβάζουμε πως ο Υγίνος ( Ρωμαίος γραμματικός, φίλος του Οβιδίου ), αναφέρει κάποια άλλα ονόματα. Γράφει συγκεκριμένα πως τρείς Δαναΐδες είχαν πεθάνει όταν μαζί με τον πατέρα τους κατά την φυγή τους από την Αίγυπτο βρέθηκαν στην Ρόδο. Εδώ όμως μάλλον πρέπει να έχει γίνει κάποια παρανόηση αφού στο ξύλινο άγαλμα της Λινδίας Αθηνάς που αφιέρωσαν στον ναό που έκτισαν στο νησί, είχαν γραφεί τα ονόματα των Δαναΐδων τα οποία με τον καιρό σβήστηκαν και μονάχα δύο φαίνονταν καθαρά και συγκεχυμένα ένα τρίτο:  δηλ. της Ελίκης, της Αρχιδίκης και αχνά της Αμυμώνης, κάτι που έκανε να πιστέψουν πολλοί πως πρόκειται για αφιέρωμα σε πεθαμένες κόρες του Δαναού. ( Ωγυγία, Αθ. Σταγειρίτου, Μέρος ΣΤ’,Βίβλος Γ΄,κεφ. Β’)

Εν πάση περιπτώσει ούτως έχουσι τα ονόματα των ζευγών και  οι γάμοι έγιναν με μεγάλη μάλιστα λαμπρότητα. Πριν όμως αποσυρθούν τα ζεύγη στα δωμάτιά τους, ο Δαναός έδωσε σε κάθε κόρη του ένα μικρό ξίφος και τις έβαλε να ορκιστούν πως με αυτό θα σκότωναν τους άντρες τους το πρώτο κιόλας βράδυ του γάμου τους.  Και έτσι έκαναν  οι Δαναΐδες εκτός της Υπερμνήστρας που παράκουσε τον όρκο προς τον πατέρα της γιατί λυπήθηκε τον σύζυγό της Λυγκέα ο οποίος σεβάστηκε την παρθενία της και δεν την πείραξε την πρώτη νύχτα του γάμου τους.

«…Ὑπερμήστρα δὲ ἅτε καθαρὰ χεῖρας μόνη τῶν ἀδελφῶν: παρὰ δὲ αὐτὴν καὶ ὁ Λυγκεὺς καὶ ἅπαν τὸ ἐφεξῆς αὐτῶν γένος τὸ ἐς Ἡρακλέα τε καὶ ἔτι πρότερον καθῆκον ἐς Περσέα...»( Παυσανία Φωκικά, κεφ.10,παραγρ. 5) Και από αυτήν και τον Λυγκέα έχουμε το γένος των ηρώων Περσέως και Ηρακλέους, όπως λέει ο Παυσανίας.

Κάποιοι είπαν πως και άλλη μια κόρη η Βεβρύκη δεν σκότωσε τον άνδρα της Ιππόλυτο, αλλά έφυγαν μαζί προς τον Ελλήσποντο όπου η χώρα εκείνη από το όνομά της ονομάστηκε Βεβρυκία και οι κάτοικοι αυτής Βέβρυκες. ( Ωγυγία, Αθ. Σταγειρίτου, Μέρος Στ’,Βίβλος Γ΄,κεφ. Β’)  Εκείνοι λοιπόν (οι Βέβρυκες), την τίμησαν ιδιαίτερα, επειδή τους δίδαξε πολλά από αυτά που γνώριζε τόσο από την πρώτη της πατρίδα την Αίγυπτο όσο και από αυτή του Άργους.